Duizenden mensen kwamen af op de Museumnacht in Amsterdam begin deze maand. Zo ook journalist Sjoukje Dijkstra met haar man Çetin Enç, met één doel: Hoe ziet de N8 eruit door ogen van iemand die een Turkse achtergrond heeft?

Om 20.00 uur klonk vanaf de ISN Fatih Moskee aan de Rozengracht in Amsterdam de gebedsoproep. Volgens de dienstdoende Imam is dit vooral een culturele uiting, in kader van de Museum N8. “Zo blijven we onder de radar”, lacht een moskeeganger, die liever niet met zijn naam in de krant wil. Hij doelt hiermee op de discussie die momenteel gaande is met betrekking tot de gebedsoproep van de Blauwe Moskee. Deze moskee wil liefst wekelijks de gebedsoproep laten horen.
“Ik snap wel waarom”, aldus een van de gidsen met een Vraag maar Raak-kaartje om zijn hals. “Dan voelen we ons toch meer thuis.” Voor de Fatih moskee is het al de vierde keer dat ze meedoen aan de N8. De hoofdreden voor de moskee is vooral om het publiek op laagdrempelige wijze kennis te laten maken met de Islam. Her en der staan groepjes te luisteren. “Ben je wel eens in de moskee geweest?” Een vrouw knikt: “Ja, in Istanbul.” “Dan herken je dit vast wel”, gebaart de imam naar de betegelde muur achter hem. “Dit is de plek, waar de imam het gebed doet.”

“Waarom gaan we nu naar een moskee?”, vraagt Çetin. “Om te kijken hoe dat eruit ziet: een moskee in een voormalige kerk. Dat is toch interessant?” “Wij hebben de Aya Sofia. Zo bijzonder is het niet.” Direct bij binnenkomst komen de etensgeuren ons tegemoet. “Hé, ze hebben dolma”, herkent Çetin de uitgestalde etenswaren. Tientallen culturele plekken openden hun deuren om cultureel liefhebbers – soms letterlijk – te laten ruiken aan kunst, cultuur, levensbeschouwing. Van kerk, tot moskee, synagoge en musea. De Fatih Moskee was daarbij de enige locatie waar de schoenen even uit mochten.” “Dat mag op het blauwe gedeelte. Zet ze maar in het rekje”, verwelkomde een jongen de bezoekers in de moskee.

Mooi vond Çetin de moskee in de kerk. Ook wel symbolisch volgens hem voor vermenging van religies en culturen in de smeltpot die Amsterdam heet. Hij woont al sinds 2005 in Nederland, en sindsdien is hij geregeld in Amsterdam geweest. Hij komt er graag en kan zich goed voorstellen dat aan de N8, die compleet uitverkocht was, ook toeristen meededen. Dat wil zeggen, als ze het felbegeerde bandje hadden weten te bemachtigen. “Sorry, we are sold out”, klonk het nog bij de Nieuwe Kerk, waar onfortuinlijke ticketloze toeristen rond 23.00 uur toegang probeerden te krijgen tot de tentoonstelling over Suriname.

Vanaf oktober was er al geen toegangsticket meer te krijgen voor de N8 en werden tickets uitgebreid verhandeld via Ticket Swap. Dat het zo populair is, komt volgens de organisatie vooral door het uitgebreide programma. Daarbij mikt de organisatie op het jongere publiek, om die te laten kennismaken met musea. Bij het Stedelijk Museum aangekomen, klinkt de muziek je al vanaf de straat tegemoet. Voor de deur staat een flinke rij. “Als je niet beter zou weten, is het geen museum, maar meer een club”, aldus Çetin. Niet voor niets, want TNO Sound had diverse DJ’s op het programma staan, die de avond muzikaal omlijstten. Onder genot van een hapje, drankje en een flinke beat, was het kijken, proeven, horen, ruiken en ervaren.

Het thema van de N8 ‘eerste ervaringen’ was in het hele programma verweven. Zo ook in het Rijksmuseum waar 14 bedden met headphones klaarstonden. Alle bedden werden bezet, en het leek alsof mensen er daadwerkelijk sliepen, zich niks aantrekkend van de mensen die eromheen liepen. Het doel: de schoonheid van je eigen mind inzien, tijdens een visuele meditatie met muziek. Zelf zou hij er nooit gaan liggen met al die mensen eromheen, maar interessant vond Çetin het wel. Hoewel Operatie Nachtwacht hem meer kon boeien: “De lijst is eromheen weg”, viel hem op. “Wel jammer dat we het nu niet van dichterbij kunnen zien.” Voor hem was het niet de eerste kennismaking met de Nachtwacht. “Ik heb het eerder van dichterbij mogen aanschouwen. Die details. Prachtig!”

De N8 vindt hij bij uitstek een goede gelegenheid om kennis te maken en te ruiken aan de Nederlandse cultuur. “Hier had ik meer van kunnen opsteken dan de inburgercursussen van destijds”, vindt hij. “Eigenlijk is de N8 een hele goede kennismaking met de Nederlandse cultuur.” Het enige waar hij nog even aan moest wennen, was het bier in de Nieuwe Kerk. Met een Parbo biertje in de hand, zei hij: “Dan vertel je dat je een biertje gedronken hebt.” “Waar?” “Aan de bar in een kerk… Maar ok, er is ook wijn in de kerk. Toch?”